Witraże pełnią przede wszystkim rolę dekoracyjną – z powodzeniem zdobią głównie okna, ale wykorzystywane są także w przeszkleniach drzwi wejściowych, przeszklonych ściankach oddzielających pomieszczenia czy nawet drzwiczkach od kredensu. Zafascynowane nimi osoby mówią, że w witrażu tkwi magia, której nie sposób się oprzeć. Urządzając dom, szczególnie gdy jest to klimatyczny, utrzymany w rustykalnym stylu domek na wsi, warto zamiast szyby w oknie lub drzwiach wejściowych, wstawić witraż nadający wnętrzu niepowtarzalnego klimatu.
Rodzaje witraży
Istnieje kilka technik wykonywania witraży – wybór każdej z nich ma wpływ na wygląd, trwałość i cenę otrzymanego produktu. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze metody wytwarzania witraży.
Witraż klasyczny. Technika z zastosowaniem ołowiu
Wykonanie witrażu metodą klasyczną jest najbardziej czasochłonne i skomplikowane. Witraż tworzy się z oddzielnych kawałków szkła osadzanych na ołowianym profilu. Najpierw sporządzany jest rysunek, na podstawie którego w kolorowym szkle wycinane są odpowiednie fragmenty. Po ich oszlifowaniu osadza się je na przygotowanych wcześniej profilach, które lutowane są do stelaża, a następnie wypalane
Witraż typu Tiffany
Zapoczątkowana na przełomie XIX i XX wieku przez L.C. Tiffany'ego metoda, jest obecnie najpopularniejszym sposobem wytwarzania witraży. Polega ona na wykorzystaniu miedzianej folii do lutowania, co wpłynęło na skrócenie czasu potrzebnego na wykonanie całości, a także obniżyło wagę i zwiększyło elastyczność konstrukcji. Optymalizacja procesu produkcji miała także wpływ na obniżenie ceny witraży wykonywanych w ten sposób.
Witraż angielski
Projekty powstające tą metodą nie są do końca prawdziwymi witrażami. Wykonuje się je za pomocą kolorowych folii, taśmy ołowianej oraz farby ceramicznej i powstają w procesie nanoszenia rysunku bezpośrednio na taflę szkła. Decydując się na wybór takiego typu witraży nie uzyskamy tak spektakularnego efektu, jak w przypadku ich klasycznych odpowiedników, ale jest to rozwiązanie znacznie tańsze, a sam witraż można łatwo usunąć.
Zalety i wady witraży
Jak już wspomnieliśmy na początku, witraże pełnią głównie rolę dekoracyjną. Są piękne i robią niesamowite wrażenie na gościach, tworzą także niepowtarzalny klimat w pomieszczeniu. Jednak witraże pełnią nie tylko rolę dekoracyjną. Zamontowane w oknach lub drzwiach zewnętrznych, z powodzeniem ochronią nas również przed wścibskimi spojrzeniami z zewnątrz.
Witraże, choć są urokliwe i mogą pomóc nam odgrodzić się od wzroku przechodniów czy sąsiadów, mają też kilka wad. Jedną z pierwszych, na którą z pewnością zwrócimy uwagę, jest ich cena. A ta potrafi przekroczyć nawet kilka tysięcy złotych. Poza tym witraże nie zapewniają tak wysokiej szczelności, jak klasyczna szyba - dlatego odradza się wstawianie witraży do okien zewnętrznych w pomieszczeniach, w których zależy nam na utrzymaniu odpowiedniej temperatury przy niższych kosztach ogrzewania.
Konstrukcja witraży charakteryzuje się również mniejszą wytrzymałością niż klasyczne okna, co może stanowić swoistą zachętę dla włamywaczy, a ze względu na niewielką odporność na drgania, nie należy instalować ich także w często otwieranych i zamykanych oknach. Pamiętać powinniśmy również o tym, że witraże znacząco ograniczają ilość światła wpadającego do pomieszczenia z zewnątrz, dlatego nie do wszystkich aranżacji pasują.
Gdzie warto montować witraże?
Zanim zamówimy witraż i wydamy sporą sumę pieniędzy, powinniśmy wiedzieć, że nie zawsze pauje on do każdego wnętrza i każdej aranżacji. Musimy zdawać sobie sprawę z tego, że aby witraże wyglądały efektownie, niezbędna jest odpowiednia ilość słońca lub sztucznego światła. Z tego powodu witraże nie wywołają spektakularnych efektów w małych i ciemnych pokojach. Witraże idealnie sprawdzą się natomiast, jako element przestronnego pomieszczenia, gdzie będziemy mieli możliwość i miejsce, by przyglądać się tańczącemu na nich słońcu.
Witraże będą prezentować się równie pięknie jeśli wykorzystamy go jako element uzupełniający w drzwiach. Ciekawym pomysłem może być na przykład zamontowanie witrażu w drzwiach wejściowych albo oknach znajdujących się w miejscach takich jak półpiętro. Witraże bywają także z powodzeniem wykorzystywane w przeszklonych drzwiach do sypialni albo łazienek – ponieważ ograniczają ilość światła wpadającego do wnętrza, zapewniają także lokatorom większą prywatność. Chętnie wybierane są również do przeszkleń nie w samym domu, a na przykład w ogrodzie czy na tarasie.
Ile kosztują witraże?
Wartość witrażu zależy od metody, jaką jest wytwarzany, jej pracochłonności, rodzaju i koloru użytego szkła oraz poziomu skomplikowania projektu. Zmiennych jest tak wiele, że bardzo trudno jest wskazać konkretną kwotę
Najdroższe będą oczywiście witraże wykonane metodą klasyczną. Prosty witraż okienny wykonany techniką klasyczną o wymiarach 1 metra kwadratowego może kosztować kilkaset złotych, a z użyciem droższych szkieł i o bardziej skomplikowanym wzorze nawet kilka tysięcy. Witraże wykonane tą metodą, ze względu na wysoką sztywność konstrukcji i mniejszą odporność na drgania, sprawdzą się w przeszkleniach między pomieszczeniami i oknach, których nie będziemy często otwierać.
Znacznie tańszy będzie witraż wykonany techniką Tiffany’ego – cena witrażu o powierzchni 1mkw. może zamknąć się w kwocie kilkuset złotych. Witraże wykonane tą metodą sprawdzają się w przeszkleniach na suficie, wnękach ściennych oraz w ozdobach.
Najmniej zapłacimy oczywiście za witraże wykonane metodą angielską. Nie są one tak efektowne, jak witraże klasyczne i Tiffany’ego, ale za ich sprawą, niewielkim kosztem możemy mieć w domu namiastkę prawdziwego witrażu. Dodatkowa opcja to kupno specjalnych, witrażowych naklejek – tego typu rozwiązania są z pewnością tanie, chociaż siłą rzeczy nie zapewniają naprawdę pięknego efektu, a stosowane są najchętniej w pokojach dziecięcych.
Ozdobienie okna albo drzwi witrażem to interesujący pomysł, spotykany jednak najczęściej w domach urządzonych w konkretnym stylu. Jest to spowodowane tym, że witraże pasują jedynie do niektórych aranżacji – a ponadto, ze względu na cenę, uznać je można za towar luksusowy.